به گزارش راه‌نوشت، جلیل سامان را معمولا با سه‌گانه‌ی تاریخی ارمغان تاریکی، پروانه و نفس می‌شناسند؛ نویسنده و کارگردانی که این اواخر از او سریال زیرخاکی روانه آنتن شده است.
جلیل سامان که در آثارش فیلم‌نامه‌نویسی را هم انجام می‌دهد، در جلسات آموزش فیلم‌نامه‌نویسی که در مدرسه سینمایی عمار برگزار شده به نکات مهمی در رابطه با دنیای نوشتن می‌پردازد که در این مطلب به برخی از آن‌ها می‌پردازیم.
شما علاقه‌مندان می‌توانید جهت تهیه فایل‌های آموزش فیلم‌نامه‌نویسی جلیل سامان به سایت عماریار مراجعه کنید.
درس پنجم: انسان‌شناسی به چه کار فیلم‌نامه‌نویس می‌آید؟
برای این‌که داستان‌گوی خوبی بشویم به شناخت انسان و جامعه نیاز داریم. باید تلاش کنیم سرشت انسان را خوب بشناسیم.
مسیر شناخت سرشت انسان از خودشناسی شروع می‌شود؛ ما باید به تک تک واکنش‌های خودمان توجه کنیم. مثلا دقت کنیم که در مقابل ترس چه واکنشی انجام می‌دهیم یا لحظه بین خواب و بیداری چه ویژگی‌ای دارد.
به عنوان یک فیلم‌نامه‌نویس باید حس شاعرانه را در خود به وجود بیاوریم. در مقابل خوبی‌ها و بدی‌ها حساسیت داشته باشیم.
نوشتن از اینجا شروع می‌شود که واکنش‌ها و حساسیت‌های خودمان را در زندگی زیر نظر بگیریم.
تولستوی می‌گوید واکنش‌های خود را تجزیه و تحلیل کنید، خودتان را درک کنید، لحظه به لحظه‌تان را درک کنید و حواستان به مواجهه با انسان‌ها باشد.
مهم‌ترین وظیفه یک فیلم‌نامه‌نویس این است که ناخودآگاه خودش را کشف کند و هیچ‌گاه ناخودآگاهی نداشته باشد.
۴ سوال اساسی که داستان خوب برای آن‌ها جواب قانع کننده دارد
هفتاد درصد فیلم‌نامه‌نویسی موفق به داستان برمی گردد.
اگر انسان یک داستان خوب بنویسد فقط سی درصد نگارش می‌خواهد که تبدیل به یک فیلمنامه خوب بشود.
فیلم‌نامه‌نویس باید بتواند به این چهار سوال جواب بدهد:
- شخصیت اصلی داستان کیست؟
- چه می‌خواهد؟
- چه موانعی بر سر راهش است؟
- اگر به هدفش نرسد چه می‌شود؟
اگر بتواند به جواب این چهار سوال برسد داستان خوبی برای نقل کردن دارد و اگر این جواب‌ها را در یک قالب درست (فرم) بریزد، یک قصه خوب برای فیلمنامه دارد و هفتاد درصد راه را طی کرده است.
با این مقدماتی که تاحالا برای یک نویسنده گفتیم، وقتی داستانی را طراحی می‌کند، هم باعث بلوغ خودش می‌شود و هم نگاه عمیق‌تری نسبت به سیره جامعه پیدا می‌کند؛ بنابراین فیلم‌نامه‌نویس می‌تواند روانشناس و جامعه‌شناس خوبی باشد.
درست است که فیلم‌نامه‌نویسی مثل شیمی نیست که فرمول داشته باشد، اما فرم‌پذیر است.
ا آن فرم هست که می‌توانید داستانتان را بیان کنید.
از ویژگی‌های داستان‌گویی هم تخیل قوی است و هم داشتن ذهن تحلیل‌گر قوی.
جلسه قبلی از این سیر:
چگونه فیلمنامه نویسی را شروع کنیم؟ / درس چهارم: فیلم‌ها به زندگی آدم‌ها شکل می‌دهند
کلیه حقوق برای عماریار محفوظ است.