حجت الله عدالت پناه، کارگردان مستند «داد» در گفت و گو با خبرنگار «راه نوشت» درباره ورود خود به عرصه هنری گفت: نحوه آشنایی من با این عرصه به 10 سال پیش باز برمی گردد که انجام کار هنری را شروع کردم و به مرور جلو آمدم تا این که مستندسازی را پیش گرفتم. بنده تا الان بیش از 15 اثر را کارگردانی کرده ام و عنوان اولین مستندی که ساختم «حماسه فراموش شده» با موضوع تاریخ انقاب بود که این اثر در دومین دوره جشنواره عمار هم حضور داشت.
موضوع مستند «داد»
این کار روایتی از برخورد سلیقه ای بسیاری از مسئولین با اعتراضات صنفی است که ما قصد داشتیم بگوییم، چرا وقتی گروهی اعتراضی دارد نمی گذارند حرفشان را بزنند و با آنها به صورت نامناسب برخورد می شود. در رابطه با برخورد نامناسبی که با تجمع اصناف شده بود اخبار جسته و گریخته ای به گوشمان میرسید که یک بار تصمیم گرفتم خودم در تجمع صنف پرستاران نسبت به بحث بیعدالتی حضور پیدا کرده و از نزدیک با آن روبرو شوم. پیشنهاد ساخت این مستند از طرف جنبش دانشجویی عدالت خواه به ما مطرح شد و چندین نوبت پیگیر اعتراض کامیون داران در بندرعباس شدم و احساس کردم با مطرح کردن این موضوع شاید بتوانم کاری در جهت آرمان های انقاب کرده و حقی را بستانم.
مشکلات ساخت «داد»
ما برای تولید این اثر مجبور شدیم چند بار به سراغ کارگرها و کامیون داران یزد برویم که این مسئله در کنار مسائل تصویربرداری و ساخت مستند کار را برای ما دشوار می کرد.
برخلاف آثار شبهروشنفکرانه، نگاه ما دلسوزانه و امیدوارانه است. ما امید را روی مخاطب نمیبندیم. درست است که انتقاد داریم، اما قصد اصلاح داریم نه تخریب. همه کارگرانی که ما در این مستند با آنها صحبت کردیم، طرفدار انقلاب هستند و معتقدند کجروی افرادی محدود یا یک سیستم متأسفانه میتواند به پای نظام نوشته شود، اما معتقدند در اینباره همه نظام زیر سؤال نیست. نگاه ما کاملاً به مسائل در مستند مثبت است. ما به این مسئله توجه دادهایم که نظام قضایی باید خود را اصلاح کند و هیچ سیستمی بدون عیب نیست. ما آیینهای کوچک رو به قوه قضائیه گرفتهایم و به اصلاح آن امیدواریم.
سعی من این بود که مستند «داد» را به صورت رئال بسازیم. راوی مستند خود کارگردان است و همراه با دانشجویان عدالتخواه داستان کارگران را پیگیری میکند. من فیلم «داد» را بیش از اینکه یک مستند انتقادی یا اعتراضی بدانم یک مستند قرآنی میدانم. ما این را بر مبنای فرمایش امام خمینی(ره) ساختیم که فرمودند: هنری متعالی و منطبق با اسلام ناب محمدی(ص) است که بازتابدهنده مظلومیت ضعفا و مستضعفان جامعه باشد و نیز در تضاد با اسلام امریکایی و کمونیسم شرق باشد.
پیشنهادی به فیلمسازان
پیشنهادی به فیلمسازان ما در مسائل سیاسی و تاریخ غنی ایران سوژه های خوبی داریم که می شود روی آنها مانور داد ولی بهتر است افراد به سراغ سوژه های شهرستان خودشان بروند و آن افراد گمنام را نشان دهند. پیشنهاد می کنم به جای انتخاب سوژه های بزرگی که در رسانه منتشر شده است به سراغ افرادی بروند که تا الان کسی به سراغشان نرفته و با وجود داستان های زیبایی که دارند، ناشناخته باقی مانده اند. عمار باید روی اکران شهرستان ها بیشتر توجه کند ولی نه به این معنا که از خود تهران غافل شود.