محمدحسین نیرومند عضو شورای پروانه نمایش در یادداشتی که در خبرگزاری جمهوری اسلامی منتشر کرده به شدت از سعید روستایی کارگردان برادران لیلا انتقاد کرده است.
به گزارش سایت راهنوشت، نیرومند در یادداشت خود نوشته است: فیلمسازی حق دارد با چند اصلاحیه در فیلمش مخالفت ورزد که خود واقعیت مهمتری را سانسور نکند و هنگامی میتواند هنرمندی با شرف تلقی گردد که برای خوشآمد جشنواره های خارجی با قلب و تحریف حقایق کشورش، صداقت و شرافت خود را زیر پا نگذارد.
چند روز قبل، مانی حقیقی کارگردان فیلم تفریق طی یادداشتی در ارتباط با ممیزی و اصلاحات فیلمهای سینمایی که توسط شورای پروانه نمایش سازمان سینمایی انجام می گیرد، نوشت: «مقوله اصلاحیه دربست و بدون هیچ بحثی، مقوله نامشروع، غلط و غیر قابل قبول است». او دربخشی دیگر از یادداشت خود در دفاع از سعید روستایی کارگردان فیلم برادران لیلا که در نشست خبری فیلمش در جشنواره کن گفته بود: «فیلمم را با سانسور در ایران اکران نخواهم کرد»، چنین نوشت: «این که فیلمسازی تصمیم بگیرد هرجا دلش بخواهد، اعلام کند با سانسور فیلمش مخالف است نه تنها گناه نیست بلکه حاکی از شرف اوست.»
پس از انتشار این یادداشت سعید روستایی در یک پست اینستاگرامی خطاب به مانی حقیقی از او تشکر کرد و نوشت: « … امیدوارم که به دنبال اقدام ارزشمند شما، تمام سینمای ایران همدل و همراه شوند تا همه بدانیم که فیلمسازی و اکران فیلم حق آشکار و سلبناپذیر ما است.»
پاسخ به شبهه «نامشروع خواندن مقوله اصلاحیهها» از سوی آقای حقیقی در سینمای کشور کاری ساده است. هر فیلمسازی که در ایران فیلم میسازد، از بدو کلید خوردن فیلمش، یعنی در مرحله صدور پروانه فیلمسازی متعهد میشود که فیلمش را مطابق با قوانین، مقررات و آییننامههای جاری کشور بسازد. قوانینی که به مرور طی تقریبا ۹۰ سال گذشته، از ابتدای تولید و اکران فیلم در ایران تدوین و تصویب شده است و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و سازمان سینمایی موظف به اجرای آن بوده اند.
هنگامی که فیلمنامهای در شورای پروانه ساخت مصوب میشود، تهیهکننده فیلم متعهد میشود فیلم خود را براساس فیلمنامه مصوب بسازد. حال اگر در روند تولید فیلم و آمادهسازی جهت نمایش، تغییراتی در فیلمنامه اعمال شود که حساسیتبرانگیز باشد، شورای پروانه نمایش میتواند به دلیل عدم تطبیق فیلم تولید شده با فیلمنامه مصوب، نسبت به آن پلان یا سکانس اصلاحیه اعمال کند.
به طور مثال برای فیلم سه ساعته برادران لیلا کمتر از سه دقیقه اصلاحیه پیشنهاد شده بود که دو اصلاحیه آن به دلیل عدم تطبیق فیلم با فیلمنامه مصوب شورای پروانه ساخت دولت قبل بوده است. بنابراین، اطلاق عمل نامشروع و غیر قابل قبول بودن اصلاحیهها از سوی برخی کارگردانان همانند آقای حقیقی به این معناست که قوانین و مقررات را صرفا برای تسهیل در مسیر تولید فیلم در ایران میپذیرند، اما برای نمایش فیلمشان در داخل و خارج کشور زیر امضاء و تعهدات قبلی خود می زنند!
آنچه بیان شد را به عنوان یک مقدمه طولانی تلقی کنید. من به قوانین و مقررات و آییننامههای جاری کشور در خصوص نحوه تولید و نمایش اکران فیلمهای سینمای در کشور کاری ندارم. حرف اصلی من چیز دیگری است. این که «دستاندرکاران سانسور یا ممیزی فیلم در ایران چه کسانی هستند؟» در واقع موضوع اصلی یادداشت پیش رو است.
برای پاسخ به این پرسش بهتر است بحث خود را با فیلم برادران لیلا دنبال کنیم. موضوع اصلی فیلم برادران لیلا درباره گرفتاریهای جامعه ایرانی ناشی از تحریم است. سعید روستایی سه ساعت فیلم درباره تحریم میسازد اما در فیلمش حتی یک دقیقه درباره مسببین اصلی این تحریمها چیزی نمیگوید!! وقتی فیلمی ادعای واقعنمایی اجتماعی دارد و سعی میکند به مخاطب خود این گونه القاء کند که آنچه را به تصویر میکشد همان واقعیتهای جامعه کنونی ایران است، چرا باید بخش مهمی از این واقعیت را پنهان سازد؟ در واقع روستایی با گزینش تنها بخشی از واقعیت، بخش مهمتری از ماجرای تحریم، یعنی ظلمی را که تحریمکنندگان بر جامعه ایرانی روا داشتهاند را در فیلمش کتمان میکند و حتی حاضر نمیشود دقایقی از فیلم سه ساعتهاش را به این بخش مهم واقعیت اختصاص دهد.
چرا روستایی این کار را نمی کند؟ چرا او داستانش را با حذف اصلیترین بازیگران و بدمنهای نظام سلطه تراژدی تحریم جامعه ایرانی روایت می کند؟ پاسخ ساده است، چون فیلم او در کشورهایی که تحریم های ظالمانه را بر جامعه ایرانی تحمیل کرده اند، امکان نمایش یابد! چون امکان نمایش در جشنواره کن فرانسه و مونیخ آلمان و سایر کشورهای غربی پیدا کند! چون امکان پخش جهانی فیلمش را پخشکنندگان بینالمللی تضمین کنند!
از این منظر، باید گفت سعید روستایی مهمترین مباحث مرتبط با تحریم های ظالمانه غرب یعنی نقض و عدم پایبندی به توافقنامه برجام از سوی آمریکای زورگو و شرکای زیادهخواه غربی اش را از فیلمش به راحتی حذف و به عبارتی درستتر «سانسور» می کند تا عملا این سینماگر جوان کشورمان عاملِ سانسور مدیران جشنوارهها و پخشکنندگان خارجی شود!
با این حال گرچه این فیلمساز مستعد جوان کشورمان حاضر نشد کوچک ترین اشارهای به بانیان غربی تحریمهای ظالمانه در فیلم برادران لیلا نماید اما در کمال ناجوانمردی و بیصداقتی در مصاحبهای که ظاهرا جوگیر شده بود! پیش روی ده ها خبرنگار خارجی در جشنواره کن مقصر اصلی تحریمها را جمهوری اسلامی دانست و گفت: «مشکلات معیشتی مربوط به تحریمها ریشه در دولت جمهوری اسلامی دارد.»
بنابراین باید به جناب آقای حقیقی گفت: فیلمسازی حق دارد با چند اصلاحیه در فیلمش مخالف ورزد که خود واقعیت مهمتری را سانسور نکند و هنگامی میتواند هنرمندی با شرف تلقی گردد که برای خوشآمد جشنوارههای خارجی با قلب و تحریف حقایق کشورش، صداقت و شرافت خود را زیر پا نگذارد.
منبع: سینما سینما