به گزارش سایت راه‌نوشت، در کنار یکی دو برنامه خوب محرمی که هر ساله راهی آنتن رسانه ملی می‌شوند و استقبال مخاطبان را نیز در پی دارند اما سیل برنامه‌های فاقد خلاقیت با موضوعات شبیه به هم، دکورهای تکراری و محتواهای کم‌فایده در شبکه‌های مختلف سیما باعث شده این ظرفیت عظیم به هدر رود.
اهمیت ساخت برنامه‌های مناسبتی صداوسیما بر هیچ کس پوشیده نیست؛ به خصوص مناسبت‌هایی مثل محرم که تشنگان بسیار دارد و اکثریت قریب به اتفاق مردم ایران نه تنها در آن هم نظرند که به آن عشق می‌ورزند.
لازم به ذکر نیست که اگر مدیران صدا و سیما قصد دارند از این ظرفیت سالیانه استفاده حداکثری ببرند، لازم است از امروز گروه‌های اندیشه‌ورز تشکیل و با نگاه بلندمدت و برنامه‌ریزی منسجم برای محرم سال آینده هر چه پویاتر قدم بردارند تا بتوانند در کشاکش پیوند میان فرم و محتوا طرحی نو دراندازند.
حسینیه معلی
برنامه تلویزیونی «حسینیه معلی» قبل از شروع دچار حاشیه شد؛ عده‌ای با اعلام خبر پخش چنین برنامه‌ای، آن را کپی برداری از برنامه‌های استعدادیابی تصور کردند اما تهیه‌کننده آن در همان ابتدا واکنش نشان داد و گفت که رقابتی در کار نیست و صرفاً اجرای مداحی است.
با این حال و با پخش نخستین قسمت، حاشیه از این برنامه دست برنداشت و همچنان عده‌ای محتوای برنامه را با فرم آن ناهمگون دانستند و البته در مقابل، عده‌ای هم حسینیه معلی را نمونه خوب و به‌روزشده استفاده از مدیوم رسانه در ترویج شعائر حسینی نامیدند.
نکته حائز اهمیت اما در میان این حواشی این است که حسینیه معلی توانست با فرم خلاقانه و دوری از کلیشه‌های برنامه‌سازی مذهبی، بیشترین مخاطب در میان آثار محرمی تلویزیون را به خود اختصاص دهد تا جایی که بازدید صفحه این برنامه در تلویبیون به بیش از 3 میلیون نفر رسید.
نکته مهم دیگر استفاده از ظرفیت‌های بومی در اقامه عزای سیدالشهدا در این برنامه و بازنمایی هنر تعزیه و شبیه‌خوانی و ظرفیت‌های آوایی دلنشین از گوشه و کنار ایران بود به گونه‌ای که هر برنامه جدا از برنامه‌های گذشته رنگ و بوی خاص خود را داشت.
حسینیه معلی با بهره‌گیری از تجربه مادحین پیشکسوت و شناخته شده به عنوان کارشناس توانست حال و هوایی حسینی در خانه‌های مردم به جریان اندازد.
سوره
برنامه تلویزیونی سوره عنوان برنامه‌ای گفتگو محور است که پیش از محرم امسال در چند فصل روی آنتن شبکه 4 رفته بود، و در ایام محرم امسال نیز با عنوان «سوره؛ فصل کوفه» روانه آنتن همین شبکه شد. یک برنامه گفتگو محور که می‌توانست شبیه به بسیاری از برنامه گفتگو محور کم‌مخاطب باشد؛ اما نشد و نقطه تمایز آن با دیگر برنامه‌ها سردبیر آن و تسلط و تبحر او بر موضوعات و اجرای برنامه بود.
انتخاب موضوع و زاویه دید برنامه سوره که نشان از تیم سردبیری قوی می‌دهد سبب شده تا گفتگوهای برنامه سوره، چالشی، بدیع و کمتر شنیده شده باشد امری که با هدایت دقیق و حساب شده بحث توسط مجری سبب می‌شد تا مخاطب مطالبی کمتر شنیده شده از تاریخ را بشنود.
برنامه سوره در انتخاب کارشناسان و راویان تاریخ نیز سعی کرده به سراغ افرادی برود که هم مطلع و هم خوش‌سخن و قصه‌گو هستند؛ در فصل کوفه نیز سراغ افرادی نظیر رضا امیرخانی، ابراهیم فیاض، محمد ناصرزاده و محمدحسین رجبی دوانی رفت که شاید این روزها کمتر در قالب تلویزیون دیده شده‌اند.
با حسین حرف بزن
«با حسین حرف بزن» که چند سالی است در ماه محرم از رسانه ملی پخش می‌شود، شامل حرف‌های بی‌تکلف و احساس درونی افراد در جایگاه‌ها و مشاغل مختلف با امام حسین (ع) است. مسئله‌ای که به خوبی در فرم برنامه نیز پیاده شده.
سادگی برنامه با حسین حرف بزن در اجرا به برگ برنده آن تبدیل شده و حذف مجری در فرم کار به باورپذیری و پیوند احساس مخاطب کمک شایانی کرده است.
حس خوب و باورپذیر مهمانان برنامه نیز نشان می‌دهد که تمام عوامل تلاش کرده‌اند تا مهمانان با حال خوب جلوی دوربین حاضر شوند.
روضه خانگی
«روضه خانگی» از طرفی پیوست رسانه‌ای مجالس خانگی روضه محسوب می‌شود که قدمتی دیرینه دارند و هم خود نیروی محرکه‌ای برای گسترش این مراسمات پربرکت شده است.
برنامه گرچه ایده‌ی خوبی دارد اما از چیدمان نامناسب و نوآوری کم آیتم‌هایش که بیش از دو سوم زمان برنامه را به خود اختصاص داده‌اند رنج می‌برد.
بخشی از برنامه به گپ‌وگفت مجری با برگزارکنندگان روضه‌های خانگی باسابقه می‌گذرد که به همراه آهنگ متن آرامش‌بخشش بیننده را با خود همراه می‌کند. سوالات مجری در این بخش گرچه مناسب‌اند اما اگر از کم و کیف و ایده‌های برگزاری روضه خانگی نیز پرسش می‌شد برای بینندگان کاربردی‌تر بود.
دکور برنامه با استفاده از المان‌های یک روضه خانگی فضایی آشنا را پیش چشم بینندگان نهاده ولی جلوه‌های کامپیوتری موجود در دکور کمی ناشیانه می‌نمایند.
مقطعات
همه چیز ساده و بی‌تکلف برگزار می‌شود، از اجراها گرفته تا دکور مینیمال؛ در عین حال با یک برنامه تخصصی روبه‌رو هستیم. برنامه‌ای که تلاش دارد از زاویه دید هنرمندان به عاشورا بنگرد.
«مقطعات» از بخش‌های مختلفی تشکیل شده و مجری هر بخش سعی می‌کند در عین معرفی اثری عاشورایی در عرصه‌های موسیقی، نویسندگی، مداحی، آهنگسازی و … ، اطلاعات تخصصی و ویژگی‌هایی که باعث برجسته شدن آن اثر شده را با بیننده در میان بگذارد. در کنار معرفی، آثار نیز به طور کامل به بینندگان نمایانده می‌شوند.
این برنامه در حدود 20 دقیقه کار خود را جمع می‌کند و ریتم خوبی دارد.
جای دیگر هنرها در برنامه خالیست.
واحه
واحه برنامه‌ای گفتگومحور است که امسال دومین فصلش روی آنتن رفت. مهم‌ترین تغییر برنامه نسبت به فصل گذشته این است که امسال همه مهمانان را خانم‌ها تشکیل می‌دادند.
دعوت‌شدگان این برنامه فعالان اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و … هستند که در یک ویژگی مشترک‌اند؛ همگی در برهه‌ای از زندگی مورد عنایت ویژه امام حسین (ع) قرار گرفته‌اند و می‌آیند تا داستان آن را بازگو می‌کنند.
تعدد برنامه‌های گفتگومحور تلویزیون باعث شده تا فقط آن دسته‌ای مورد پسند مخاطب قرار گیرند که نوآوری دارند؛ چیزی که واحه علیرغم زاویه دید خوب، خیلی به آن توجه نکرده است.
اجرای هدفمندتر مجری نیز می‌توانست برنامه را بهبود ببخشد.
تکیه
برنامه «تکیه»، خود را تکیه رسانه‌ای امام حسین (ع) معرفی می‌کند و با شبیه‌سازی یک مجلس عزای حسینی مهمان خانه مردم می‌شود.
«تکیه» سه بخش دارد؛ مهمان بخش ابتدایی از مداحان، شاعران و … است اما بخش دوم سخنرانی ثابت دارد که پیرامون قیام اباعبدالله (ع) صحبت می‌کند و دقایق پایانی برنامه هم به روضه و عزاداری می‌گذرد.
حضور دو مهمان در هر شب این برنامه که در مجموع بیش از یک ساعت از زمان آن را به خود اختصاص می‌دهند کمی ملال‌آور است. گرچه سعی شده با انتخاب مجریان متفاوت برای هر بخش، برنامه از حالت یکنواختی درآید اما این کافی نیست.
با وجود سماور و بساط چای در اکثر دکورهای برنامه های محرمی امسال تلویزیون اما این برنامه سعی کرده با افزودن المان‌هایی دیگر فضایی دلچسب ایجاد کند.
کلیه حقوق برای عماریار محفوظ است.