«تله‌اسکرین» نام مستندی است که علاقه‌مندان به رمان و کتاب‌خوانی را به یاد دستگاه خیالی رمان معروف جورج اورول به نام 1984 می‌اندازد، کتابی که اواخر جنگ جهانی دوم آینده جهان را پیش‌بینی می‌کرد.
تله‌اسکرین در این کتاب نام دستگاهی بود که در اتاق‌های همه منازل حتی انباری‌ها و… قرار دارد و علاوه بر انجام وظایف تلویزیون، تصاویر و صوت اتاق را به سازمان مرکزی اطلاعات انتقال می‌دهد!
گویی با شکل گیری اینترنت اشیا، جهانِ فاقد حریم خصوصی طبق پیش گویی اورول محقق می‌شود و همه ابزارهای الکترونیکی در نوع خود یک تله اسکرین اورول محسوب خواهند شد.
این بار البته این دستگاه که قرار بود به حریم خصوصی افراد سرک بکشد در واقعیت، آزادی انسان‌ها را هدف قرار داده است. تله‌اسکرین روایت نیرنگ شبکه بی‌بی‌سی و به عبارت بهتر دولت انگلستان در طول تاریخ تأسیس خود است.
این مستند در چهار پرده به حوادثی نظیر یازده سپتامبر، کودتای 1332 در ایران، حمله به عراق، آشوب‌های اوکراین و وقایع سوریه پرداخته است.
پرده اول : قرن 21 / انفجار اطلاعات – سپتامبر 2001
در این بخش با اشاره به حمله تروریستی به برج‌های تجارت جهانی در نیویورک با داستان کنجکاوی هزینه‌بَر یک مستندساز انگلیسی که حاضر نبود روایت بی‌بی‌سی را در این مورد بپذیرد آشنا می‌شویم. او معتقد بود چون گزارش این شبکه درباره فروریختن یک ساختمان مشهور تردیدآمیز بوده و بعد از پخش گزارش فروریختن، در واقعیت این ساختمان فروریخته است، پس یا شبکه بی‌بی‌سی با تروریست‌ها همکار بوده و یا به نفع آنها کار کرده است.
او به همین دلیل معتقد بود پرداخت آبونمان به این شبکه کمک به تروریست‌ها محسوب می‌شود. جالب است که مردم باید برای دیدن نمایش تحریف‌آمیز بی‌بی‌سی آبونمان بپردازند اما انبوهی از این داده‌ها به طور رایگان به ایرانیان عرضه می‌شود. عجیب نیست که ما در معرض شدیدترین تحریم‌ها از نفت تا دارو قرار داریم اما در زمینه داده‌های خبری تحریم نمی‌شویم و آبونمان هم نمی‌پردازیم؟!
پرده دوم: خبرنگار جنگی
این بخش از مستند با اشاره به نطق تاریخی جورج بوش پیش از حمله به عراق شروع می‌شود. همان حمله‌ای که به بهانه از بین بردن سلاح کشتارجمعی در اختیار صدام صورت گرفت اما هیچگاه خبری از این سلاح‌ها نشد. 12 سال بعد از جنگ عراق گزارشی پخش شد که نشان می‌داد بر اساس نظر بازرسان سازمان ملل در آن زمان احتمال تهدیدآمیزبودن عراق در این زمینه چیزی نزدیک به صفر بوده است ولی چنین گزارشی در زمان حمله جایی در میان اخبار منتشر شده در بی‌بی‌سی نداشت!
پرده سوم: تجارت جنگ و نفت
جنگ رسانه‌ای همیشه نه تنها به زبان انگلیسی، بلکه به زبان کشورهایی که از دید رادیو بی‌بی‌سی _مثلاً در زمان جنگ جهانی دوم_ دشمن شناخته می‌شدند در جریان بود. با این توصیف می‌توان حدس زد که چرا بی‌بی‌سی فارسی شکل گرفت؟
18 سال پس از تأسیس بی‌بی‌سی در سال 1940 بخش فارسی رادیو بی‌بی‌سی کار خود را آغاز کرد تا اخبار جنگ جهانی را به گوش ایرانیان برساند. در آن زمان حتی رضاخان که به آلمان نازی متمایل شده بود هم در امان نماند و رادیو بی‌بی‌سی علیه او برنامه پخش می‌کرد. رضاخان سقوط کرد اما فعالیت این شبکه متوقف نشد. شاید یکی از مهم‌ترین دلایل ادامه فعالیت، نقش مهم ایران در منطقه و سرمایه نفت بود.
10 سال پس از اشغال ایران و با روی کارآمدن مصدق، او تصمیم داشت رگ حیاتی نفت برای انگلستان را قطع کند. بی‌بی‌سی فارسی با نشان‌دادن مخاطرات ملی و مالی این طرح، تلاش می‌کرد تا ایرانیان به این اقدام مهم و اساسی روی خوش نشان ندهند. پخش شعری از فردوسی که قبلاً هم در زمان اشغال ایران توسط متفقین از رادیو بی‌بی‌سی پخش شده بود در اصل رمز عملیات کودتا بود. نفت باید نقطه اتصال ایران و انگلستان باشد و با تلاشی که انجام شد این اتفاق افتاد به‌طوری‌که روابط آنچنان گرم شد که ملکه انگلستان به ایران سفر کرد.
ماه عسل شاه و بی‌بی‌سی در ایران به تعبیر مستند تله‌اسکرین کمی بیش از دو دهه به طول انجامید ولی به محض آنکه پیام انقلاب اسلامی ایران اولین نشانه‌های خود را بروز داد، بی‌بی‌سی یا بهتر بگوییم دولت انگلستان سعی کرد جانب احتیاط را رعایت و اخبار انقلاب را مخابره کند. آنها فهمیده بودند که شاه ماندنی نیست و به همین دلیل مانند آفتاب‌پرست رنگ عوض کردند و دست از حمایت خود برداشتند. امری که فقط یک تاکتیک رسانه‌ای بود و با پیروزی انقلاب اسلامی و آغاز جنگ تحمیلی، خباثت رسانه‌ای بی‌بی‌سی دوباره خود را نشان داد. نمونه آن را می‌توان انتشار اخبار اشتباه و به ظاهر خطا دانست که حتی صدای مرحوم رفسنجانی در نماز جمعه تهران را از نحوه اطلاع‌رسانی در خصوص بازپس‌گیری خرمشهر درآورد.
بی‌بی‌سی در اوکراین هم آنجا که منافعش ایجاب می‌کرد – در رویارویی با روسیه- ژست انقلابی به خود می‌گرفت اما در سوریه برخلاف اوکراین چون مایل نبود که بشار اسد سرکار بماند رویه انتشار اخبار جعلی را در پیش گرفت. تئوری سلاح کشتار جمعی که سال‌ها قبل در مورد عراق تجربه شده بود حالا در سوریه با نام دیگری استفاده شد؛ این بار با اتهام استفاده دولت سوریه از سلاح شیمیایی در برابر معترضان. امری که دولت آن را به شدت تکذیب می‌کرد.
خباثت بی‌بی‌سی در استفاده از یک فیلم قبلاً پخش شده و مونتاژ آن با اتفاقات سوریه به امید آنکه کسی متوجه نشود یک پرده از این ماجرا است. این رویه دقیقاً در مورد اخبار فلسطین اشغالی هم از سوی بنگاه خبری بی‌بی‌سی دنبال می‌شد.
پرده آخر : چیزهایی هست که مردم هرگز نخواهند فهمید
شاید حرف اصلی این مستند در پرده کوتاه آخر نهفته است. اینکه غول‌های رسانه‌ای مانند بی‌بی‌سی با دستکاری اخبار اجازه نمیدهند مردم در دنیا با حقایق آشنا شوند. در اینجا نقش ملتهای آزادی‌خواه به‌خصوص مردم ایران اسلامی به خوبی معلوم می‌شود. تلاش برای جهاد بزرگ در فضای رسانه و نقش‌آفرینی در جریان جنگ نرم که همواره مورد تأکید رهبر انقلاب بوده از این همین باب است.
نکته پایانی
اگر قرار باشد از خباثت انگلستان و نقش آن در ظلم به مردم جهان و به ویژه به ایرانیان بنویسیم به یک یادداشت و نوشتاری مانند این یادداشت ختم نخواهد شد. از قتل عام نیمی از مردم ایران در جریان قحطی اجباری و ساختگی (که ماجرای آن در فیلم یتیم‌خانه ایران به نمایش درآمده است) گرفته تا نقش انگلستان در جریان فتنه سال 88 و بعدتر جریان نفوذ (که این روزها در سریال گاندو2 در حال نمایش است) بخشی از کارنامه سیاه انگلستان است. بی‌بی‌سی به عنوان ابزار مهم رسانه‌ای در خدمت این خیانتها و جنایت‌ها بوده است.
اینکه انگلستان را دشمن بدانیم با مرور این خباثت‌ها امری طبیعی است و اصولاً شناخت و مقابله با دشمن نیز یک کار عقلانی محسوب می‌شود. چنانچه در روایت شریف نبوی میخوانیم : (اَلا و اِنَّ اَعقل النّاس عَبدٌ عَرفَ ربَّهُ فَاطاعَه وَ عَرفَ عَدوّهُ فَعصاه) یعنی عاقلترین مردم کسی است که خدای متعال را بشناسد و او را اطاعت کند و دشمن‌اش را نیز بشناسد و در برابر او مخالفت نماید.
تماشای این مستند کمک می‌کند تا بدانیم اینکه در کشور ما و در میان ملتهای مسلمان و آزادی‌خواه شعار عقلانی (مرگ بر انگلیس) نهادینه شده چه پشتوانه تاریخی و سابقه‌ای داشته است. شعاری که علاوه بر آنچه گفته شد، مبنای قرآنی قوی هم دارد و در آیات مختلف قرآن کریم این‌گونه شعار در برابر دشمنان دین، دروغگویان، کسانی که علیه اسلام نقشه میکشند و به حریم مؤمنان تجاوز میکنند به چشم می‌آید.
از آن‌جایی که برخی با طرح شبهه سعی دارند در حقانیت شعار مرگ بر انگلیس و نظایر آن خدشه وارد نمایند، پایان این یادداشت را به 7 آیه نورانی از قرآن کریم به عنوان شواهدی بر حقانیت شعار مرگ بر انگلیس متبرک و مزین میکنیم.
1 – آیه 119 سوره مبارکه آل عمران : قُل مُوتوا بِغَیظِکُم یعنی مرگ بر منافقان که از ما ناراحت هستند.
2 – آیه 8 سوره مبارکه محمد (صلی الله علیه و آله) : والذینَ کَفروا فَتَعساً لَهُم یعنی مرگ بر کافران
3 – آیه اول سوره مبارکه مسد : تَبَّت یَدا اَبی لَهبٍ وَ تَبّ یعنی نفرین بر ابولهب و مرگ بر او
4 – آیه 10 سوره مبارکه ذاریات : قُتِلَ الخَرّاصوُن یعنی مرگ بر دروغ‌پردازان
5 – آیات 19 و 20 سوره مبارکه مدثر : فَقُتِلَ کَیفَ قَدَّر ثُمَّ قُتِلَ کَیفَ قَدَّر یعنی دوبار مرگ بر کسی که علیه اسلام نقشه می‌کشید
6 – آیه 17 سوره مبارکه عبس : قُتِلَ الاِنسانُ ما اَکفَرهُ یعنی مرگ بر انسان ناسپاس
7 – آیه 4 سوره مبارکه بروج : قُتِلَ اَصحابُ الاُخدود یعنی مرگ بر آنها که مؤمنان را زنده زنده در گودال سوزاندند
نویسنده: دکتر محمد لطفی‌زاده
کلیه حقوق برای عماریار محفوظ است.
مستند جالبی باید باشه
bbc واقعا بنگاه خبر پراکنی هست که مدام در حال به روز رسانی الگوهاست