به گزارش سایت راه نوشت، استمرار و بقای هر جامعه مستلزم آن است كه مجموعه باورها، ارزشها، رفتارها، دانشها و مهارتهای آن به نسلهای جدید انتقال یابد. در گذشتهای نه چندان دور، مهمترین وسیله این انتقال، آموزش و پرورش بود و از مدرسه میشد بهعنوان مهمترین واسطه انتقال دانش و مهارت نام برد.
بر همین اساس در دوره نخستوزیری شهید رجایی و در دوران تصدّی شهید باهنر در وزارت آموزش و پرورش، ایشان به تأسیس ستادهای امور تربیتی در مدارس كشور اقدام كردند تا فرهنگ اسلامی را گسترش دهند و دانشآموزان را به حرمت نهادن و عمل به ارزشهای اسلامی ترغیب كنند. از این رو در جمهوری اسلامی ایران، هشتم اسفندماه روز «امور تربیتی و تربیت اسلامی»، نامگذاری شده است.
اما امروزه با پیشرفت توأمان فناوری و ظهور رسانهها و فضای مجازی و قدرت نفوذ فوقالعاده این ابزار و البته شیوع ویروس منحوس کرونا، دیگر آموزش و پرورش مهمترین وسیله انتقال ارزشها نیست و برای تربیت انسان تراز اسلامی، میبایست از ابزارهای جدید بهره گرفت. ب
بی شک فیلم یکی از تأثیرگذارترین این ابزارها است که به مثابه یک رسانه قدرتمند، میتواند کمک شایانی به انتقال ارزشها و مفاهیم تربیتی کند. از این رو در یادداشت زیر 10 مستند منتخب پیرامون امور تربیتی و تربیت اسلامی را معرفی میکنیم و امیدواریم تماشای این آثار، چراغ راهی باشد برای الگوگیری در راستای پرورش و تربیت انسانهای تراز اسلام.

ماح؛ ماجرای یک مسجد شگفتانگیز تراز انقلاب اسلامی!
کار فرهنگی برای نوجوانان از جمله دلایلی بود که پس از جنگ موجب شد تا «مسعود گواهیان» در مسجد امام حسین (ع) شهرستان جهرم جهاد خود را در عرصه فرهنگی ادامه دهد. او در سال 1372 سفر راهیاننور را بنیانگذاری کرد و با هدف تربیت صحیح نوجوانان طرح «از مدرسه تا مسجد» را راهاندازی کرد که چند سال بعد به نام طرح صالحین ادامه یافت.
طی این 30 سال، با کمک آزادههای جنگ تحمیلی در کنار طرحهای عقیدتی، زیارتی، تفریحی و … برای جذب نوجوانان به مسجد، مسئله اشتغال آنها نیز مورد توجه گروه آقای گواهیان قرار گرفته است. کمک به خانوادههای نیازمند بهواسطه کمک نوجوانان نیز از جمله فعالیتهای آقای گواهیان و دوستانش است.
«ماح»، روایتی مستند از رشد و تربیت کودکان و نوجوانان در مسجد شگفتانگیز امام حسین (ع) جهرم است. این اثر به کارگردانی سیدعباس طهماسبی و تهیهکنندگی سیاوش معصومی، در یازدهمین جشنواره مردمی فیلم عمار، با استقبال چشمگیر مخاطبان، روبهرو شد.

اشتیاق؛ کار تربیتی در مغازه
حاجآقا «درخشان»، از تعمیرکاران مبل در منطقه ۱۴ تهران است. او در کنار کاسبی و شغل خود، کار فرهنگی و تربیتی نیز انجام میدهد. ایشان با فعالیتهای قرآنی، دادن مسئولیت، جایزه و وام قرضالحسنه، نوجوانان زیادی را به مسجد محل جذب و مغازه خود را به یک مکان تربیتی تبدیل کرده است.
مستند «اشتیاق»، به کارگردانی میثم کریمی و تهیهکنندگی حامد بامروتنژاد، در هفتمین جشنواره عمار مورد تقدیر هیئت داوران قرار گرفت.

مادرانه؛ برنامههای جمعی جذاب مادر و فرزندی
جمعی از فعالان دانشجویی سابق که اکنون وظیفه مادری را بر دوش دارند، با ورود به زندگی، همچنان دغدغههایی دارند؛ بنابراین اقدام به سازماندهی گروههای «مادرانه» در فضای مجازی و حقیقی میکنند تا علاوهبر رشد فرزندان، بستر برای رشد مادران فراهم شود.
جلسات بهصورت دورهای برگزار میشود و دغدغههای مادری و مشکلات کودکان در این جلسات مطرح و برای آنها راهکار و هدف ارائه میشود تا در مادری کردن به هم کمک کنند.
مادران در مادرانه، علاوهبر بحث مادری، درباره مسائل روز جامعه، مشکلات اجتماعی، فرهنگی و … گفتوگو میکنند و برنامههای جمعی جذاب و آموزندهای برای کودکان و خودشان تمهید میکنند؛ از جمله دورهمیهای محلهای، تبادل کتاب و لباس.
مستند «مادرانه» که میکوشد نقش و مسئولیت مادری را به نمایش بگذارد، به کارگردانی علیرضا باغشنی و تهیهکنندگی حسن سلطانی، در دهمین جشنواره عمار مورد تقدیر هیئت داوران قرار گرفت.
با بازی؛ از یک روز مهیج پدرانه
در مستند «بابازی»، شاهد روایتی پدرانه از یک روز شاد و مهیج در کنار فرزندان باشید. این فیلم سعی میکند نقش پدران در تربیت کودکان را به نمایش بگذارد و در ۲۵ دقیقه، درباره موضوع بازی پدران با فرزندان و نقش تربیتی است که این ماجرا میتواند داشته باشد، به تولید رسیده است.
این اثر به کارگردانی علیرضا باغشنی و تهیهکنندگی حسن سلطانی ساخته شده است.
پرچمدار کوچک؛ پیوند کودکان با زندگی حسینی
ویژهبرنامه محرمی «پرچمدار کوچک»، میکوشد در قالب بخشهای متنوع مانند اجرای قصهگویی، بازیهای نمایشی و نمادین، کودکان 4 تا 7 سال را با زندگی حسینی پیوند دهد.
این اثر به کارگردانی مجید رستگار و تهیهکنندگی حسن سلطانی، در 8 قسمت 4 دقیقهای ساخته شده است.

هزار و چهارصد و تنها؛ جمعیت و چالش تربیت
در سالهاي اخير، به اشتباه اين موضوع جا افتاده است که زندگي با يک فرزند، رفاه بيشتري را به ارمغان ميآورد و همچنين پدر و مادر، در تربيت فرزندشان بسيار موفقتر خواهند بود. متأسفانه برخي از خانوادهها نيز بهدنبال اين فضاسازي، به زندگي تکفرزندي روي آوردهاند.
مستند «هزار و چهارصد و تنها»، خانوادهها را با معضلات تکفرزندي بيشتر آشنا میکند و متذکر میشود که اين سبک زندگي، چه بحرانها و چالشهايي در دوران نوجواني و جواني برای فرزند، در دوران سالمندي برای پدر و مادر و برای آينده کشور دارد.
این اثر به کارگردانی پژمان عرب در برنامه ثریا تولید شده است.
بوستان خانواده؛ فرزند بیشتر، زندگی بهتر
مستند «بوستان خانواده»، در 15 دقیقه با موضوع ازدیاد نسل، نقاط مثبت فرزندآوری و نقاط منفی کاهش جمعیت تولید شده است و نام آن نیز استعارهای از محل استراحت و آرامش و فضای گرم و صمیمی خانواده است.
فیلم، از طریق مصاحبه با اقشار مختلف مردم، دیدگاه آنها را نسبت به پدیده فرزندآوری جویا میشود و تأثیرات آن را بر تربیت فرزند، فضای خانواده، رشد جمعیتی کشور و … بررسی میکند. مخاطب اصلی این اثر زوجهای جوان هستند.
بوستان خانواده به کارگردانی محمد دیماسی و تهیهکنندگی علی طادی، در مرکز مستند سفیرفیلم تولید شده است.
رؤیای مسی؛ مرثیهای از رؤیاهای گمشده دنیای فوتبال
نوجوانان و کودکان امروز، در رؤیاپردازیهای خود، آیندهشان را شبیه کسانی مانند «مسی» یا «رونالدو»، ستارههای فوتبال جهان میبینند.
کودکان ما تحتتأثیر فضای رسانهای، آیندهای رؤیایی با آرزوهای عجیب و غریب برای خود در ذهنشان میسازند که غالباً نمیتوانند به آنها برسند.
حال سؤال اینجاست که نهادهای تربیتی برای حفظ آیندهنگری و قدرت انتخاب کودکان و نوجوانان برای آینده، چه عاملی را جایگزین این آرزوهای دست نیافتنی و رؤیاپردازیهای زائد میکنند. مستند «رؤیای مسی»، کندوکاوی در این رابطه دارد و به دنبال پاسخ این سؤال میرود.
این فیلم به کارگردانی امید توتونچی و تهیهکنندگی عطا پناهی، نامزد بهترین مستند نیمهبلند فصل سوم نخستین جشنواره تلویزیونی مستند، در سال 1396 بوده است.
تاریخ صدور؛ از دهه شصتیها تا دهه نودیها
مستند «تاریخ صدور»، نگاهی به تفاوتهای بین نسلی متولدین دهههای 40 تا 90 شمسی دارد.
افرادی که با عنوانهایی شبیه دهه شصتیها، دهه هفتادیها یا دهه هشتادیها در ایران معروف شدهاند و هریک با توجه به زمانهای که در آن به دنیا آمدهاند، ارزشها و رفتارهای متفاوتی از سایرین دارند.
«تاریخ صدور»، کندوکاوی در رفتارشناسی نسلی دارد و در جستوجوی علل تفاوتهای بین نسلی در جامعه ایران است.
این اثر به تهیهکنندگی و کارگردانی مجید عزیزی، حائز رتبه چهارم از میان 10 فیلم برتر از نگاه تماشاگران در دوازدهمین جشنواره سینماحقیقت شده است.
نافرمان؛ روش درست رفتار با بچههای نافرمان
طبق آمار، یک میلیون کودک ایرانی «نافرمان» وجود دارد که تنها با رعایت نکاتی توسط والدینشان میتوانند به درستی و به دور از هرگونه خشونت تربیت شوند.
مستند «نافرمان»، به بررسی روانشناسی نافرمانی و لجبازی کودکان با نگاه ویژه به یک مورد کودک نافرمان و درمان او با کمک یک روانشناس کودک اختصاص دارد و در ۲۲ دقیقه، روایتی از روش درست رفتار والدین با کودکان و تربیت صحیح آنان ارائه میدهد.
امیر منیری، کارگردان و سیدجمال عودسیمین، تهیهکننده این مستند هستند.

برای دانلود و تماشای این آثار، به سایت عماریار به نشانی AmmarYar.ir مراجعه کنید.