آخرین روز از بهار که تو پرکشیدی را، تقویم‌ها روز بسیج اساتید معرفی می‌کنند. تو که استاد نبرد بودی و فرمانده‌ی چریک‌های عاشق. تو آیتی از جنس غرور و تواضعی؛ لطیف و شورانگیز. و مناجاتت پرتوی از “يُحِبُّهُم وَيُحِبّونَهُ” است.
و حالا که ما تو را داریم، چرا آنقدر وجودت را نادیده گرفته‌ایم که امثال اسپایدر‌من قهرمان فرزندانمان می‌شوند؟!
به راستی آیا ما آنقدر ضعف فرهنگی داریم که شخصیت‌های خیالی و تاریک ذهن کودکانمان را پرکنند و فهرست الگوهای نسل آینده را به غرب‌زدگی بکشانند؟ ما چه‌قدر تلاش کرده‌ایم که امثال مصطفی چمران را به مردم نشان دهیم؟ مردمی که مادر و پدران همین قهرمانانند.
میان تهاجم الگوهای سیاه و پرتزویر تمدن غرب، اهالی فرهنگ و رسانه چه کرده‌اند؟ باید آسیب‌شناسی و اصلاح کرد.
آیا جز این است که تمدن اسلامی با تکیه بر منبعی عظیم و الهام‌بخش از اسطوره‌های واقعی توان فتح دل‌های مخاطب جهانی را دارد؟ چنان که نام “محمد” رتبه‌ی بیشترین نام‌گذاری را از آن خود می‌کند. پس چرا هنوز درگیر کاهش خطر از الگوهایی نظیر “مولان” و “اِلسا” هستیم؟ چرا الگوهای معرفی شده آن‌طور که باید مورد قبول جامعه نبوده‌اند؟
شاید بتوان گفت قهرمانانی که نشان داده‌ایم، آنقدر ناملموس بوده‌اند که مخاطب حتی خیال نکرده که می‌تواند او را به عنوان یک الگو انتخاب کند. دوری از هرگونه عیب، یا تحولی عظیم پر از نشانه‌‌های فرازمینی قصه‌ی زندگی قهرمانان ما را پر کرده‌اند. حال آنکه قهرمانان از همین مردمِ خوبِ گاهی همراه با خطا بوده‌اند، و نقطه‌ی عطف‌شان تلاش برای انجام بهترین عملکرد ممکن بوده‌است.
به‌نظر سیر تکامل یک فرد به سوی قهرمان شدن، گاهی جذاب‌تر از رفتارهای یک قهرمان است.
در واقع یکی از موانع اصلی بر سر راه الگوها می‌تواند عدم وجود نقاط مشترک و توانایی کسب فضایل بین آنها و مخاطب باشد.
یکی دیگر از موانع، تک بعدی بودن قهرمان‌هاست. قهرمانی که تنها قهرمان میدان‌های سخت نبرد است، برای زندگی یک کارگر یا معلم چه پیامی می‌تواند داشته باشد؟ … و همه‌ی اینها فراتر از کیفیت و تکنیک معنا دارند و اثرگذارند.
و حالا شاید اینکه چرا نتیجه‌ی “چ” و “ایستاده‌در‌غبار” الگو شدن دکتر چمران و جاویدالاثر متوسلیان نشد، واضح‌تر شده باشد.
آن‌روز که امام روح‌الله در رثای شهید مصطفی چمران فرمود: “شهادت انسان‌ساز”؛ و اشاره به نخبه‌ی علمی و هنری بودن شهید چمران در سال ۹۳ و معرفی کردن ایشان به عنوان الگو در اردیبهشت ۹۷ در جمع دانشجویان دانشگاه فرهنگیان توسط رهبر معظم انقلاب، جای ابهام باقی نمی‌گذارد که در این زمان که با مهاجرت نخبگان، ناکارآمدی برخی مدیران، همچنین میدان وسیع جهاد علمی روبه‌رو هستیم، الگوگیری از شهید چمران به عنوان یک نخبه‌ی علمی و مدیر دولتی، عابد شب و رزمنده‌ی روز، برای تمامی اقشار و سنین جامعه چه قدر ضروری است و این معرفی کاری قوی و قلبی می‌طلبد.
نویسنده: زینب رنجبرکهن
کلیه حقوق برای عماریار محفوظ است.
شهید چمران رو از زاویه متفاوتی معرفی کردید، زوایایی که شاید کمتر بهشون پرداخته شده و این خیلی عالیه.
ممنون از توجه شما