به گزارش راهنوشت، در دورانی نه چندان دور در جنوب پایتخت ایران «دهی» با ۲۰ نفر سکنه روزگار میگذراند به نام «ناز آباد» که برای نامیدنش به این اسم، وجه تسمیههای گوناگونی نقل است، اما به هرعلتی که به این اسم نامیده شده مهم نیست؛ امروز محله «نازی آباد» است.
«محلات» در ایران اساس زندگی اجتماعی را تشکیل دادهاند، هر چند که بافت مهندسیشان دستخوش تغییراتی شده است ولیکن کماکان همان نقش را ایفا میکنند.
پرداختن به نقش «محلات» در تحولات سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی کمتر مورد توجه مستندسازان کشورمان قرارگرفته است و شاید بتوان گفت مستند «نازیآبادیها» اولین مستند درباره محلات قدیمی شهر تهران و از معدود مستندهای ساخته شده درباره محلات کشور است، که با پرداختن به تاریخچه فعالیتهای سیاسی، اجتماعی و… خواسته است الگوی مناسبی از فعالیتهای «محله محور» را در اختیار فعالان فرهنگی و مسئولین قرار دهد.
ژانر قالب در مستند «نازیآبادیها» بیش از آن که سیاسی و تاریخی باشد اجتماعی است چرا که توانسته در به تصویر کشیدن قابلیتهای اجتماعی و تشکیلاتی و چگونگی اجتماعی شدن جوانانش بهتر ظاهر شود.
در روزگارانی که افرادی مثل مهندس ارجمند را به دلیل عرض اندام در مقابل خارجیها در ساخت چاه آب ترور میکنند و در همان چاهی که ساخته دفن میکنند تا دیگر کسی جرأت نکند روبروی آنها بایستد، «نازی آبادیها» کمر همت بستند برای پیشرفت و آبادانی محلهشان، تلاش کردند و حتی دست رد زدند به سینه گروههای سیاسی که میخواستند از جامعه کارگریشان سوءاستفاده کنند.
یا در رویداهای تاریخی انقلاب، صفهای طولانی خرید نفت و ارزاق عمومی را سازماندهی کردند و تعاونی مصرف مردمی را ابداع کردند و جوانانش حلقه محافظت از امام خمینی (ره) را شکل دادند و بزرگترین پلاکاردهای تظاهرات از نازی آباد روانه تهران شد.
اینها همه کارکرد اجتماعی کار تشکیلاتی در یک محله همگن، همسو و هدفمند را نشان میدهد. همه این فعالیتها انجام گرفت تا «نازی آباد» شد مهد پرورش شهیدانی چون دستوارهها ، شکوریها و….و ورزشکارانی چون استیلی و قلعهنویی و هنرمندانی چون اکبر عبدی و حلیمه سعیدی و مداحانی در طراز انقلاب همچون حاج منصور ارضی و حدادیان و برادران طاهری و… و مفاخری چون احسان وصال که منزلش شد مأوای بیماران گرفتار به مواد افیونی تا مداوا شوند و برگردند به آغوش جامعه و بسیاری دیگر از این قسم …
مستند «نازیآبادیها» توانسته است به خوبی به بافت اجتماعی این محله بپردازد و ثابت کند که حضور افراد مؤمن، دلسوز و دغدغهمند موجب میشود تا گرایشهای سیاسی در آن جایگاهی پیدا نکنند و جوانانش بتوانند با تکیه بر این پیشینههای موفق در پیشرفت کشور مؤثر باشند.
نویسنده: اکرم حیدری
مستند درباره یک محله؟ چه جذاب