به گزارش راه‌نوشت، محمد حسین نیرومند، نویسنده کتاب‌هایی مانند مبانی فرم فیلم، مدیریت چشم مخاطب، دستورالعمل‌های ایده‌یابی برای فیل آبی و …، در کارگاه مبانی زیبایی‌شناسی سینما سعی کرده تا اهمیت پیوند فرم، تکنیک و محتوا را به مخاطب حرفه‌ای سینما آموزش دهد. برای دریافت فایل کامل این کارگاه می‌توانید به قسمت «از امروز» سایت عماریار مراجعه یا اینجا را کلیک کنید.
درس اول: دو ملاک اولیه ارزیابی فیلم‌ها
بحث زیبایی شناسی فیلم ذیل بحث ادراک و فهم فیلم مطرح می‌شود. بنابراین ابتدا سراغ بحث فهم فیلم می‌رویم.
طی تحقیقاتی که در جهان بر روی تاثیرگذاری یک اثر و انتقال پیام آن انجام شده به این نتیجه رسیده‌اند که برای این که یک اثر بتواند پیامش را منتقل کند و به اصطلاح تاثیرگذار باشد، باید از شش شرط برخوردار باشد:
اول این که اثری پیامش منتقل می‌شود که مورد توجه مخاطب قرار بگیرد. شرط این که یک کاری مورد توجه واقع بشود این است که این اثر خلاقه و نوآور باشد. پس ما نخستین شرطی که برای یک فیلم خوب قائلیم این است که آن فیلم حتما باید نوآور و خلاق باشد تا مورد توجه واقع بشود و از این مسیر تاثیرگذاری پیام اتفاق بیفتد.
شرط دوم این است که اثر هنری باید قابل فهم باشد.
سومین شرط این است که در مخاطب گرایش ایجاد کند.
چهارم این که آن پیام قابل یادآوری باشد. به طور عادی وقتی شما فیلمی را می‌بینید این فیلم، 16 روز در ذهن شما باقی می‌ماند، اما بعضی فیلم‌ها هستند که سال‌ها در ذهن شماست. این ها همان فیلم‌هایی هستند که ما بهشان فیلم تاثیرگذار لقب می‌دهیم.
پنجمین شرط این هست که پیام باید در معرض مخاطب قرار بگیرد. همان میزان که یک تولیدکننده در عرضه‌ی یک کالای فرهنگی نقش دارد، توزیع کننده هم نقش دارد و نقش خیلی مهمی است.
در نهایت ششمین ویژگی این است که پیام باید موجب تغییر نگرش و به تَبَع آن تغییر رفتار بشود.
چرا وارد بحث پیام و انتقال آن به مخاطب شدیم؟ چون وظیفه‌ی اثر هنری این است که محملی باشد برای این که پیام هنرمند را به مخاطب منتقل کند. پس اولین چیزی که شما برای ارزش‌گذاری و ارزیابی یک فیلم خوب باید به آن توجه کنید این است که آیا اثر، این شش ویژگی را دارد تا حرف فیلم منتقل بشود یا نه.
ملاک دومی که باید به آن توجه کرد میزان فراگیری یک فیلم است. یکی از ویژگی‌های هنر سینما این است که مخاطبش فراگیر و عام هست. وقتی مخاطب عام شد ما با یک محدودیتی روبرو هستیم و آن این که سینما باید بتواند با توده‌ی مردم ارتباط برقرار کند.
اگر می‌خواهیم یک فیلم را ارزش‌گذاری کنیم باید ببینیم چه قدر می‌تواند توده‌ی مردم را درگیر کند. گر چه آثار هنری با کیفیت این توانایی را دارند که هم با توده‌ی مخاطب ارتباط برقرار کنند و هم نخبه‌ها آن را می‌پسندند.
بنابراین تا این جا فهمیدیم که فیلم خوب باید بتواند پیامش را منتقل کند و هم‌چنین بتواند با مخاطب انبوه و توده‌ی مردم ارتباط برقرار کند.
کلیه حقوق برای عماریار محفوظ است.