به گزارش راه نوشت، در روزهایی پرالتهاب از تاریخ کشورمان، مهمان ناخواسته و منفوری قرار است به تهران بیاید و نمک بر زخم عمیق ملت بپاشد. زخمی که تا چندی پیش امید به بهبودیاش میرفت اما دوستانِ همان مهمان ناخوانده با خنجر عمیقترش کردهاند.
دانشجویان که مؤذنان جامعه هستند از این سفر خشمگیناند و علیه این اتفاق نامیمون فریاد برمیآورند، اما جواب آنان، درآمیختن خونشان با یکدیگر و گلگون شدن دانشگاه تهران است.»
کشوری که سینماگرانش مدام از داستانهای تکراری و خالی از هویت ملی گله میکنند و از نداشتن فیلمنامهی خوب سخن به میان میآورند، چنین درامهای پر جذبهای را در دل خود نهفته دارد.
البته درامهای دانشجومحور کم نیستند و محدود به واقعه 16 آذر نمیشوند. تحرکات جنبشهای دانشجویی در دوران پرحادثهی انقلاب، زندگی دانشجویان شهیدی همانند حسین علمالهدی، تلاشهای دانشجویان نخبهای که در عرصهی علم و فناوری گام برمیدارند، فعالیتهای متنوع تشکلهای دانشجویی و … همه و همه نمونههای دیگری هستند که میتوانند سوژهی جذابی برای ساخت فیلم و سریال شوند.
علاوه بر این، کاراکتر دانشجو به خاطر شور و انرژی جوانی و اهداف بلندش و دانشگاه به خاطر اتفاقات و ماجراهای جذابی که در آن اتفاق می افتد، بخودی خود میتوانند شخصیت و موقعیت بسیار مناسبی برای ساخت فیلم و سریال باشند،
اما آن تصوری که فیلمسازان ما از دانشجو دارند و با قدرت فیلم و سریال در ذهن همهی ما هم جا دادهاند دختر و پسری است که در سال های گذشته کلاسورهایشان بهم میخورد و چشم در چشم عاشق میشدند و با گذشت زمان روش عاشقیشان با پیشرفت تکنولوژی پیشرفت کرد.
پرداختن به دانشجو فقط با معیار سن و اقتضائات طبیعت جوانیشان و عدم توجه به جنبههای ماهیتی دانشجو مثل مطالبهگری و عدالتخواهی باعث به وجود آمدن یک تصویر کاریکاتوری از دانشجویان در سینما و تلویزیون شده است که این برداشت احتمالا به دلیل عدم ارتباط گیری نزدیک سازندگان فیلم با قشر دانشجوست.
در ادامه به معرفی چند مستند میپردازیم که تلاش کردهاند این سوژه گرانسنگ را آن طور که باید به قاب دوربینشان دعوت کنند:
مستند آذرخش؛ از معدود روایتهای واقعه 16 آذر
مستند «آذرخش»، ماجرای مخالفت دانشجویان با استکبار جهانی و از معدود آثاری است که واقعه 16 آذر را روایت میکند
فیلمی به کارگردانی سیامک مختاری در 35 دقیقه که در دفتر مطالعات جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی تهیه و تولید شده است.
دیوانگی
سید محمدصادق کشاورزی، رتبه ۲ کنکور سراسری سال ۱۳۹۷، پس از عبور از سد کنکور، با پیش فرض های ذهنی اش درباره دانشگاه و مسیر آینده زندگی، دانشجوی مهندسی کامپیوتر بهترین دانشگاه صنعتی کشور شده است؛ اما با گذشت تنها یکی ترم، تصوراتش نسبت به دانشگاه به مرور تغییر می کند و با تصویری کاملا جدید از دانشگاه رو به رو می شود.
همین، سوالی را در ذهن او ایجاد می کند: من چه کار باید بکنم؟ چه مسیری را باید طی کنم؟
دیوانگی، پرمخاطبترین و محبوبترین مستند جشنواره یازدهم عمار، تولید مرکز نوآوری رساناست.
مغزهای یخ زده
مستند «مغزهای یخزده»، به کارگردانی محمد مختوای و نویسندگی سید میثم حسینی، در مدرسه اندیشه و هنر (ماه) تهیه شده است
این مستند در 40 دقیقه، رابطه دانشگاه با مسائل اصلی و مشکلات جامعه را بررسی میکند و مقایسه نسبتاً جامعی بین مفهوم و جایگاه دانشگاه در ایران با آنچه که در آمریکا است انجام میدهد.
راه غریب
فیلم دیگری که میتوان در روز دانشجو به تماشای آن نشست، مستند «راه غریب» است. این اثر، داستان ماشینیشدن تدریجی دانشجویان پزشکی طی گذر سالها در بیمارستانها است، دانشجویانی که به آرزوی دکتر قریب شدن وارد پزشکی میشوند ولی به مرور این آرزو برایشان غریب و غریبتر میشود. این مستند را که در جشنوارههایی نظیر «سلامت» و «عمار» برگزیده شده است، علیرضا کاظمیان در 74 دقیقه تهیه و کارگردانی کرده است.
غزال ایرانی و قصه شکوفایی چند جوان
«غزال ایرانی»، مستندی با موضوع طراحی و ساخت خودروی خورشیدی با همین نام توسط دانشجویان دانشگاه تهران و شرکت آنها در مسابقات جهانی استرالیا است و تلاش دارد ماجرای پر فراز و نشیب مسیر 3 هزار کیلومتری این دانشجویان در این مسابقات را روایت کند.
این مستند 60 دقیقهای توسط وحید فرجی کارگردانی و در مرکز مستند سوره تهیه شده است.
یونیورسیتی؛ ماجرای نخستین دانشگاه جهان
«یونیورسیتی»، مستندی 38 دقیقهای پیرامون دانشگاه جندیشاپور، نخستین دانشگاه جهان است. این فیلم که روایتی متفاوت از ميراث اولین دانشگاه جهان دارد، میکوشد با گریزی به جندیشاپور باستان، حکایتی بدون واسطه از این دانشگاه را که افتخارات علمی بسیاری را کسب کرده ارائه دهد.
کنکور، دانشگاه و چند ماجرای دیگر
مستند «بیکارآفرین» با موضوع بررسی فاصله بین صنعت و دانشگاه، مستند «دو تا کافی نیست» با موضوع ازدواج دانشجویی و ازدیاد نسل، مستند «سد در سد» با موضوع بررسی نقش مافیای کنکور در مشکلات سیستم آموزشی کشور، و فیلم کوتاه «حضرت مهندس» با موضوع یک روز زندگی دانشجویی، از دیگر آثار مرتبط با این سوژه هستند.
مخاطبان و علاقهمندان میتوانند برای دانلود و تماشای فیلم های روز دانشجو و آثار بیشتر درباره دانشگاه به سایت «عماریار» به نشانی Ammaryar.ir مراجعه کنند.
نویسنده: راضیه یگانه