به گزارش سایت راهنوشت، کربلا همواره در روزهای منتهی به اربعین شهادت حضرت اباعبدالله (ع)، همچون آهنربایی برادههای عاشق را به خود فرامیخواند. تنوع حضور گروهها و افراد مختلف در کنار تفاوت جنس این گردهمایی عظیم، قابهای زیبایی را هم خلق میکند، و هنرمند به معنای عام بایستی بیذوق و کمبهره باشد تا این دریای عظیم عشق را نادیده بگیرد و چشم و قلمش را از این مواهب هنری بیبهره کند.
این اجتماع، مرکب از آدمها است و هر آدمی هم قصه خودش را دارد. آدمهایی با حرفه، طبقه اجتماعی، فرهنگ، آداب و رسوم، ملیت و حتی دین و مذهب متفاوت. از پاکستانیهای عاشق گرفته تا عراقیهایی که داروندارشان را در طبق اخلاص میگذارند و خرج زوار امام حسین(ع) میکنند، و از حضور نخبگان فرهنگی قارههای مختلف تا شیوههای متمایز پذیرایی از میهمانان اباعبدالله(ع) هر کدام میتواند دستمایه قصههای مختلفی شود. در ادامه، تعدادی از آثار تصویریای که حول کلانْموضوع اربعین و با رویکردها و نگاههای متفاوتی ساخته شدهاند، معرفی میشود.
از آمریکای جنوبی تا عراق
مستند «روز چهلم»، روایتی است از سفر فعالین فرهنگی و رسانهای آمریکای جنوبی به عراق به منظور شرکت در مراسم اربعین. این مستند 52 دقیقهای ساخته روحالله اسدکیادهی است.
در ره منزل لیلی
پاکستانیهای محب اهل بیت، برای ملحق شدن به دریای زوار اباعبدالله(ع)، مسیر طولانی و سختی را پشت میگذارند. مستند «خط سرخ» در 25 دقیقه و به کارگردانی علی گایینی، روایتی از مشکلات زوار پاکستانی در پیادهروی اربعین را به تصویر میکشد. تهیه کننده این اثر حمید اکبرپور است. مجتبی ابراهیمنژاد نیز نویسندگی متن را برعهده داشته است.
عشق خانوادگی
مردمان نجیب عراق، در ایام اربعین برای زوار امام حسین(ع) کم نمیگذارند و گاهی همه دار و ندار خود را خرج میهمانان اباعبدالله میکنند. داستان وقتی زیباتر میشود که هر خانواده به صورت خاص موکبی را برپا میکند. بانیان هرکدام از این موکبها، قصههای شنیدنیای دارند.
مستند «موکب مهر»، به کارگردانی مسعود دهنوی و تهیهکنندگی احمد شفیعی به بیان روایتی از میزبانی دو خانواده متفاوت در عراق از زائران پیاده اربعین میپردازد.
فلسفه پیادهروی
مستند «میهمان»، به بررسی ندای درون زائران امام حسین علیهالسلام میپردازد و نشان میدهد که چرا راهپیمایی بزرگ هر ساله اربعین برگزار میشود و فلسفه آن چه چیزی است. این مستند 23 دقیقهای هم با همکاری مسعود دهنوی و احمد شفیعی ساخته شده است.
تنفس در هوای حسین
مستند «هوای حسین»، پیادهروی اربعین و همراهی کاروانی از اصحاب رسانه را به تصویر میکشد. سیدبشیر حسینی (استاد دانشگاه صداو سیما)، انوش معظمی و پرویز فلاحیپور(بازیگر)، راحله امینیان و مژده لواسانی (مجری) و فضهسادات حسینی (گوینده خبر) از اعضای این کاروان هستند.
امیرسینا سلیمی تهیهکننده و امیر مهریزدان نویسنده و کارگردان این اثر 55 دقیقهای است.
لیوان عاشق
مستند «لیوان بین الحرمین»، داستان یک لیوان شیشهایست که دوست دارد در موکب باشد و زائران از او استفاده کنند، ولی در اثر حادثهای میشکند؛ هر لحظه ترس از نابودی داشت اما … .
احمد شفیعی، تهیهکننده چند اثر با موضوع اربعین، تهیهکننده این مستند 15 دقیقهای هم هست. فرج صالحی نیز نویسندگی و کارگردانی کار را برعهده داشته است.
ساکن عراق
به مناسبتهای مختلف و به دلیل نزدیکیهای فرهنگی دو ملت ایران و عراق، ازدواجهایی بین افراد با این دو ملیت شکل گرفته است. ازدواجهایی که در دل خود، داستانها و ناگفتههایی دارد.
حسین نصیری در مستند «خاله بتول»، به موضوع زندگی زنی ایرانی در عراق و ازدواجش با مردی عرب و ماجراهایی که برای آنها رخ داده است پرداخته است. این مستند 46 دقیقهای محصول شبکه افق است.
تا یار که را خواهد …
حیرت و سرگشتگی بین رفتن و نرفتن، طلبیده شدن یا نشدن و … جزء جدانشدنی سفر اربعین است. بسا کسانی که خود را زائر امام(ع) میدانستند اما جا ماندند و زواری که در آخرین لحظات خود را به قافله عشق رساندند. مجید فرجی با مستند «جاروهای بیصدا»، در 61 دقیقه، داستان رسول را روایت میکند. کسی که قصد سفر به کربلا را دارد اما با مشکلات متعدد مواجه میشود.
موکبی در رستوران
مستند «ابوحسین»، روایت دلدادگی به حسین(ع) است. ابوحسین، رستوران بین راهی خود را که در نقطهای بیامکانات از مسیر زوار اربعین قرار دارد در اختیار زائرین گذاشته است.
نویسندگی این کار برعهده فاطمه سادات محمدپور بوده است. اصغر بختیاری نیز تهیه کنندگی و کارگردانی «ابوحسین» را در 28 دقیقه بر عهده داشته است.
سنگ بنای پیادهروی اربعین
شاید برای بسیاری این سوال پیش بیاید که پیادهروی اربعین از کِی مرسوم شد؟ اصلا سابقه این آیین اجتماعی، به چه زمانی برمیگردد؟ مستند 60 دقیقهای «حلقه عاشقان»، ما را به پاسخ این سوال نزدیک میکند؛ مستندی پژوهشی درباره تاریخچه برگزاری سنت پیاده روی اربعین حسینی.
حامد کلجهای کارگردانی، گیتی باقری نویسندگی وعلی نظری تهیهکنندگی این اثر را بر عهده دارند.
کربلا، کربلا، ما داریم میآییم
مستند «معبر»، روایت تازه و متفاوتی از پیادهروی اربعین حسینی است؛ از نگاه هشت سال دفاع مقدس و از زاویهای تازه، که منجر به کشف پیوند عمیقی میان این دو حادثه بزرگ در قرن اخیر شده است.
این مستند در مرکز مستند سوره و با تهیهکنندگی سیدکوشا اعتمادی ساخته شده است. محمد کرمزاده نیز کارگردانی کار را برعهده داشته است.
چند فیلم کوتاه و نماهنگ با موضوع اربعین حسینی
به جز آثار مستند، فیلمهای کوتاه «قلک اربعین»، «هر سال اربعین»، انیمیشن «سفر عشق» و همچنین نماهنگهای «هیئت دهه نودیها»، «مدار عاشقی»، «پیادهها» و «فتح قریب» نیز با موضوع اربعین و پیادهروی در مسیر حرم امام حسین(ع) ساخته شدهاند.
جهت تماشای این آثار و سایر آثار مرتبط با موضوع اربعین حسینی میتوانید به سایت عماریار مراجه کنید.
نویسنده: محمدصادق شریفی