انسان دوست طبیعت است یا دشمن آن؟ این سوالی است که بعد از دیدن مستند «پاقلات» از خودمان می‌پرسیم؛ این که براستی ما زمینی را که روی آن زندگی می‌کنیم، دوست داریم و به آن احترام می‌گذاریم یا خودخواهانه آن را متعلق به خود و ملک موروثی‌مان می‌دانیم؟
به گزارش راه‌نوشت، مستند ابتدا گشتی در روستای پاقلات می‌زند و نگاهی به زندگی روزمره‌ی اهالی می‌اندازد. بومیان روستا، پاقلات را پرنده‌ای معنا می‌کنند که اگر آن را جفت ببینی در آن سال باران می‌آید و سال پربرکتی خواهد بود.
سپس به سراغ گروهی از اهالی می‌رود که دغدغه محیط زیست و زمین را داشته‌اند و گرد هم جمع شده، تشکلی ساخته‌اند و توانسته‌اند زمین مرده را زنده کنند تا به جانداران امید زیستن بدهند.
پاقلات روایت زمین و انسان‌های دوستدار آن است؛ آنانی که با دست خالی به حفظ زیست بومشان می‌پردازند و از هیچ تلاشی دریغ ندارند. آنجا که گردهم می‌آیند و تشکلی را به وجود می‌آورند یا آنجا که با همت و سختی فراوان پرندگان تشنه بیابان را سیراب می‌کنند و سعی دارند این زمین عاصی از زمینیان را خشنود کنند.
وقتی از بیابان خشک و مرده آبشخوری زیبا برای پرندگان می سازند یا با آگاهی دادن به کوچک و بزرگ امنیت زیستگاه را فراهم می‌کنند، آن زمان است که از خودمان می‌پرسیم که ما چگونه می‌توانیم گاهی چنین سرد و خشن خانه‌ی خود را خراب کنیم.
مستند به خوبی توانسته است با شروعی جذاب از زندگی معمولی روستائیان و مصاحبه با چند تن از اهالی مخاطب را جذب کند.
ریتم مناسب و زمان بندی شده تماشاگر را خسته نمی‌کند.
حمید شاهمرادی کارگردان این مستند به خوبی از گویش محلی برای واقع‌گرایی کار استفاده کرده؛ تجربیات اعضای انجمن و اهالی روستا و مشاهدات آن‌ها گواه این مطلب است.
امید به آینده و شوقی که افراد تشکل برای کاری نو دارند از نقاط قوت مستند است.
شروع و پایان کار تصویر آموزگاری است که به دانش‌آموزانش از درخت و فواید آن می‌گوید.
فیلمبردار هنرمندانه توانسته از نماهای غیرتکراری استفاده کند تا به خوبی بتواند مخاطب را با خود همراه کند.
مستند به خوبی جمع‌بندی شده و توانسته به تماشگر این مفهوم را برساند که حفاظت از طبیعت خیلی دشوار نیست و اینکه عواقب و خساراتی که از صدمه به زمین و موجودات آن به انسان وارد می‌شود به مراتب ناگوارتر از حفظ و تلاش برای نگهداری زیست بوم است.
گرچه این مستند می توانست از اقدامات دیگر اهالی روستا در جهت محیط زیست نیز استفاده کند و فعالیت انجمن را گسترده‌تر نمایش دهد ولی با این حال استفاده از تصاویر متضاد در کنار هم و پایان خوب و امیدبخش جای قدرداني از کارگردان و عوامل کار را باقی می‌گذارد.
نویسنده: علی محمودی
کلیه حقوق برای عماریار محفوظ است.