مستند «از خون سنگ»، روایتی است از تاثیر اعتصابات کارکنان شرکت نفت در سال ۵۷ و تاثیر حرکت آنان در به ثمر نشستن انقلاب اسلامی ایران.
به گزارش راه نوشت، اولین نفت ایران در 5 خرداد سال 1287 بود که از دل زمینهای مسجد سلیمان به بیرون فوران کرد. از بد ماجرا این نفت از دل چاههایی بیرون زد که توسط انگلیسیها حفر شده بود. نفت در آن روزها شبیه گنج بود. نسبت به زغال سنگ دو مزیت مهم داشت؛ ارزانتر بود و انرژی بیشتری نیز تولید میکرد. حالا از خرداد 1287 به بعد، ایران هم به گنج رسیده بود. اما این گنج به دست انگلیسیها افتاد.
انگلستان یا به عبارت بهتر بریتانیا، برای کوچکتر از اینها نفس ملتهای دیگر را بریده بود. این که دیگر نفت بود و نمیشد از آن گذشت. بریتانیا آنقدر مستعمره داشت که معروف بود «آفتاب، هیچگاه در بریتانیا غروب نخواهد کرد.» اشتهای سیری ناپذیر انگلستان، باعث شد تا با سرعت بیشتری منابع نفتی جدید را پیدا کنند. پس از پیدا کردن نیز باید آن را برای فروش آماده میکردند. پس پالایشگاهی نیز در ایران ساختند.
پالابشگاه آبادان در سال 1288 کلنگ زده شد و در سال 1291 به بهره برداری رسید. این پالایشگاه ابتدای راه غارت نفت ایران از سوی انگلستان بود. غارتی که تا سالها بعد نیز ادامه داشت. فرقی هم نمیکرد قاجار حکومت میکند یا پهلوی. ایران برای گرفتن سهمش از نفت خودش، باید از بزرگترها اجازه میگرفت.
پالایشگاه برای کار به کارگر نیاز داشت. به همین علت انگلستان از دیگر مستعمرههایش کارگر به آبادان آورد. به این ترتیب خودشان شهروند درجه یک، کارگرانشان شهروند درجه دو و مردم آبادان را به شهروند درجه سه تبدیل کردند.
یکبار محمد مصدق، سعی کرد تا سرمایه مردم ایران را از انگلستان پس بگیرد. اما این کار سختتر از آن بود که به نظر میرسید. فرض کنید یک جوان انگلیسی سال 1291 به ایران آمده و در پالایشگاه آبادان مشغول شده است. پس تا سال 1329 که مصدق بیاید و دنبال ملی کردن صنعت نفت برود، حداقل 2 یا 3 نسل خانواده آن جوان انگلیسی از پول نفت ایران خورده و بردهاند. معلوم است که در چنین شرایطی حاضر به کوتاه آمدن نیستند. بنابراین، پس از ملی شدن صنعت نفت، ابتدا خرید و فروش نفت ایران را تحریم کردند و سپس سراغ کودتا رفتند.
اما ماجرا در 25 سال بعد یعنی در سال 1357 متفاوت بود. اینبار نه ضرب و زور حکومت پهلوی و ساواک کارساز بود و نه تحریم و اخراج خارجیها. مستند «از خونسنگ» ماجرای اعتصاب کارگران پالایشگاه آبادان در روزهای انقلاب اسلامی ایران است. مستند، صدا و گویندهای به عنوان راوی ندارد. بلکه ماجرا را از زبان کارگرانی روایت میکند که در آن اعتصابات حضور داشته و نقش آفرینی کردند.
همیشه اولینها به یاد میمانند. کارگران پالایشگاه آبادان نیز اولین کسانی بودند که در صنعت نفت دست به اعتصاب زدند. اعتصاب آن روز پالایشگاه آبادان مقدمه انقلاب مردم ایران شد. انقلابی که امروز نه تنها صنعت نفت ایران را به دست خودش اداره میکند بلکه تخصص و توانایی خود را به کشورهای دیگر نیز صادر میکند. حالا تقریبا 114 سال از کشف نفت در ایران گذشته است. میشود اینگونه گفت که ایران برای مدیریت صنعت نفت خودش به هیچ کشوری نیاز ندارد و به اقتدار لازم برای حفظ سرمایه خودش رسیده است.